ارتباط شیوع بیماری تب کریمه کنگو و هدفمندی ناصحیح یارانه ها

مرگ یک نفر در گرگان براثر ابتلا به تب کریمه کنگو در روزهای گذشته و خبر شیوع بیماری در شرق کشور و استان خراسان شمالی خبری بود که هرچند به فراگیری هشدارهای مراقبتی و پیشگیری از ابتلا وسوژه اخبار رسانه ها در این روزها انجامیده ، اما به گونه ای از تبعات اجرای نادرست قانون هدفمندی یارانه ها که در اپیدمی شدن یک بیماری مشترک انسان و دام به دلیل قطع سوبسید خرید سم برای سمپاشی دامداری ها در سکونت گاه های روستایی و عشایری تاثیرگذار شد پرده برداشت .
به گزارش خبرآنلاین همزمان با آغاز فصل گرما دو نوع بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در شمال کشور و تب کریمه کنگو در شرق و استان خراسان شمالی باعث تلفات درمرغداری های خانگی وبیماری دام در روستاها همچنین گزارش رسمی مرگ یک نفر و غیررسمی چند تن در این مناطق شد . با وجودی که مسئولان ذیربط ورود این بیماری را به سایر نقاط کشور تکذیب کرده اند ، ولی این روزها مردم بیش از پیش در خرید و استفاده از گوشت قرمز و مرغ وسواس به خرج داده و دقت می کنند چراکه هردو بیماری قابل انتقال به انسان است و خطر مرگ دارد ، به گونه ای که به گفته مسئول یکی از مراکز مهم عرضه کننده محصولات پروتئینی در شهر اراک تقاضا برای خرید به شدت پایین آمده است .
بیماری تب کریمه کنگو در ابتدا علائمی جز تب ندارد
تب کریمه خونریزی دهنده کنگو بیماری مشترک بین انسان ودام است که از طریق مصرف گوشت دام آلوده در مصرف کننده ومخاط دام ، خون و کنه ناقل به دامداران ، بیماری می تواند به سرعت منتقل شود . عامل ابتلا در دام کنه دامی است که در فصل گرما بیشتر خود را نشان می دهد . از آن جا که این بیماری مشترک انسان و دام نشانه درمانگاهی مشهودی در دام آلوده ندارد و اقدامات هشداری ، پزشکی و درمانی متعاقب گزارش وقوع بیماری در انسان آغاز می شود خطر سرایت آن در هنگام شیوع بالا می رود . بیماری در دام آلوده علائم مشهود ندارد و در ابتدا با بی حالی و گرمای بدن که غالبا دامدار آن را به گرمای هوا ممکن است مرتبط بداند خود را نشان می دهد . این بیماری در انسان نیز با علائم تب آشکار و اگر در این مرحله اقدامات درمانی انجام نشود با خونریزی زیر جلدی و طحال و کبد موجب مرگ فرد مبتلا می شود .
سمپاشی واحدهای دامداری تنها راه پیشگیری از تب کریمه کنگو
براساس آن چه معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان مرکزی می گوید ، سمپاشی به موقع در فصل بهار ، قبل از شروع گرما ، و در فصل پاییز در دامداری ها مانع از تکثیر کنه عامل شیوع بیماری شده و با نابودی کنه ها احتمال بروز بیماری در مراکز پرورش دام خانگی ، سنتی و صنعتی از این طریق تقریبا به صفر می رسد مگر این که یک دام بیمار از کانون دیگری وارد دامداری شود که احتمال آن بسیار ضعیف است . سمپاشی ها حتما باید سالی دوبار انجام شود .
کمبود و گرانی 50برابری سم پس از قانون هدفمندی یارانه ها و قطع سوبسید خرید
تنها راه مقابله و پیشگیری از بیماری های مشترک انسان و دام از جمله تب خونریزی دهنده کریمه کنگو سم پاشی به موقع دامداری های صنعتی و سنتی است . این نکته ای است که معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان مرکزی بر آن تاکید دارد . محسن شانقی با اشاره به این که آموزش های لازم در این خصوص به دامداران داده شده مشکل اقتصادی دامداراری های کوچک و سنتی را در تاخیر در انجام سمپاشی به موقع مهم ترین علت شیوع این بیماری می داند و می گوید : دامداری های صنعتی به دلیل آنکه بروز بیماری سرمایه آنها را تهدید به شکست می کند به هر ترتیب شده از بازار آزاد با قیمت بالا سالهاست خودشان سموم را خریداری می کنند ، اما در روستاها دامداری های کوچک وسنتی همیشه سم مورد نیازشان را از دامپرشکی با سوبسید دولتی و به صورت رایگان تهیه می کردند که پس از هدفمندی یارانه ها چون یارانه ای به تولید تعلق نگرفت و از طرفی سوبسید دولتی هم قطع شد این بهره برداران ضعیف با مشکل مالی برای خرید سم مواجه شدند و دسترسی آنان به کل از سم رایگان که دامپزشکی در اختیارشان می گذاشت قطع شد . شانقی می گوید : تا پیش از این هرساله 2تا3هزار لیتر سم با سوبسید به دامپزشکی داده می شد که به صورت رایگان در اختیار روستائیان می گذاشتند و یا از طریق اکیپ های سیار اداره ،سمپاشی در روستاها انجام می شد به طوری که به رغم شیوع بیماری در چندکشور ، ایران مشکلی در این رابطه نداشت ، اما در این یکی دوسال تب کریمه کنگو خود را در روستاها نشان داده و امسال هم موجب مرگ یک هموطن در خراسان شمالی شد . به گفته او پس از قطع سوبسیدها قیمت سم از 1000تومان به 4000و یکباره 15000تومان رسید و امروز هرلیتر سم از نوع ارزانترین50هزارتومان فروخته می شود که خرید آن با این قیمت گران در توان دامداران کوچک و سنتی نیست . شانقی متذکر می شود : البته دامپزشکی استان امسال 2هزار لیتر سم به منظور حمایت از این دامداری ها خریداری کرده که با شیوع بیماری بنا داریم چنداکیپ سمپاش را به روستاها اعزام یا مقداری از سم را در اختیار شوراهای روستاها قرار دهیم تا خودشان سمپاشی کنند . او می گوید : در اعزام اکیپ به عشایر و روستاها تنها هزینه سمپاش حدود 10 تا 20هزار تومان از آنان گرفته می شود و توزیع سم رایگان است .
سرعت انتقال بیماری در انسان در یک هفته
مسئول امور بیماریهای مرکز بهداشت استان مرکزی انتقال بیماری به انسان را از طریق مخاط بینی و دهان دام ، خون حیوان در هنگام ذبح ، له کردن کنه در دست ، یا کشته شدن کنه در هنگام پشم چینی ، مصرف گوشت و شیر آلوده یا گزیده شدن به وسیله کنه عنوان کرده و می گوید : انتقال از دام آلوده در طول یک هفته پس از ایجاد بیماری در دام و در هنگامی که دام تب کرده می باشد که اگر در همان زمان این دام ذبح شود در خانه یا کشتارگاه می تواند سبب آلوده شدن گوشت و انتقال به انسان پس از مصرف فوری گوشت شود . به گفته دکتر منصوری این بیماری اگر با گزش کنه باشد ممکن است در عرض 3 روز دوره کمون خود را نشان دهد و اگر در اثر تماس با دام آلوده یا فرد آلوده سرایت کند تا 9روز دوره کمون دارد و پس از آن با تب خود را نشان می دهد که گاه با سرماخوردگی یا گرمازدگی اشتباه شده واگر متوجه نشوند پیشرفت بیماری سبب خونریزی داخلی که علامتی در بیمار ندارد شده و در صورت ادامه و پیشرفت خونریزی به ویژه در طحال و کبد و درمان دیرهنگام به مرگ فرد می انجامد . به گفته او کارکنان کشتارگاه ها و پرسنل بیمارستانی درمعرض خطرتر از سایر افراد جامعه برای ابتلا هستند . انتقال از انسان به انسان نیز در این بیماری وجود دارد که در حالت شیوع در درجه بالا موجب تلفات زیاد می گردد .
گوشت دام قبل از مصرف باید 24 ساعت در سردخانه بماند / از 11کشتارگاه در استان مرکزی 6تا سردخانه ندارند
بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو با استفاده از گوشت دام آلوده هم منتقل می شود . این نکته ای است که دام پزشکی و مرکز بیماری های مرکز بهداشت به آن اشاره می کنند اما آیا همه کشتارگاه های استان مرکزی مجهز به سردخانه هستند ؟ این سئوال را معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان با اشاره به این که متاسفانه اختیار کشتارگاه ها با شهرداری است اینگونه پاسخ می دهد : با توجه به مخاطرات ذبح دام آلوده برای دامداران و کارکنان کشتارگاه ها طی اطلاعیه ای نسبت به خودداری از کشتاردام در خارج از کشتارگاه تاکید شده و رعایت اصول بهداشتی توسط کارکنان از جمله استفاده ازدستکش توصیه شده . نگهداری لاشه در اتاق سرد با دمای صفر تا منفی 4درجه ، سردخانه ،حداقل به مدت 24 ساعت هم در کشتارگاه الزامی کرده ایم ، اما نکته مهم این است که کشتارگاه ها در نظارت شهرداری هستند و از 11کشتارگاه استان فقط 5 کشتارگاه مجهز به سردخانه هستند . به گفته او ساماندهی کشتارگاه ها در کمیته ای با همین عنوان در فرمانداری و استانداری است ولی هنوز این مشکل در استان وجود دارد . دکترشانقی متذکر می شود با توجه به این نقیصه به قصابی ها با نصب اطلاعیه در این شرایط تذکر داده شده که گوشت را در یخچال زیر صفر حداقل 24 ساعت نگه داشته و بعد به فروش برسانند . او این نکته را که احتمال فروش روزانه در قصابی ها بسیار بالاست را رد نمی کند و به شهروندان توصیه می کند : گوشت را از قصابی حتما تهیه کرده و از افراد غیر خرید نکنند . همچنین از قرار دادن آن در معرض دست کودکان اجتناب کرده و قبل از استفاده حتما آن را 24 ساعت در یخچال نگهداری کنند و برای قطعه کرد ن گوشت دستکش به دست داشته باشند . او جگر را خطرناک ترین بخش در دام ذکر کرده و تاکید می کند جگر قبل از طبخ و استفاده باید حداقل 48 ساعت در دمای زیر صفر تا منفی 4درجه سانتیگراد باشد و به هیچ وجه به صورت خام یا نیم پز مصرف نشود .
رعایت اصول اولیه بهداشت پیشگیری کننده از ابتلا به بیماری
معاون سلامت دامپزشکی استان مرکزی متذکر می شود : اگرچه این بیماری سریع الانتقال است ،اما با رعایت اصول اولیه بهداشت می توان از بروز و شیوع آن جلوگیری کرد همانطور که پس از اولین گزارش با اقدام به موقع خوشبختانه نمونه دیگری در کشور گزارش نشده . او خاطرنشان می کند در همین زمینه مسئولان در توصیه اولیه از مردم می خواهند از مصرف گوشت گرمی که در یخچال نگهداری نشده جدا خودداری کنند و توصیه های بهداشتی را جدی بگیرند .