روایت محسن خلیلی از 130 سالگی مهمترین تشکل اقتصاد ایران: تجربیات گذشته را خاک نکنیم

ولي خليلي: احتمالا محسن خليلي قديمي ترين و شاخص ترين چهره اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و کشاورزي ايران به شمار مي آيد که همچنان در اين تشکل اقتصادي باقي مانده است. او براين باوراست که در 130 سالگي اين تشکل اقتصادي مي توان درس هايي از گذشته براي آينده پارلمان اقتصادي کشور گرفت. گفت و گوي با او به مناسبت 130 سالگي اتاق ايران را مي خوانيد:

  
اتاق ايران 130 ساله شده  است. شما اعتقاد داريد از اين عمري که براي اتاق گذشته مي توان درس هايي براي آينده اقتصاد ايران گرفت؟

قطعا مي توان. تمام اين 130 براي اقتصاد ايران تجربه ويژه بوده است. «اتاق» اكنون يكصدوسي ساله شده است. عمري دراز و باغنا و محتواي بسيار. عمري چنين بلند كه بي شك ماناتر و پوياتر نيز خواهد شد و بيش از امروز باعث افتخار و سربلندي همه ما خواهد گرديد. همه ما كساني كه به قدر وسع و توان خود در اين ماندگاري و پويايي اين نهاد معظم سعي و تلاش نموده ايم.  چرا كه « اتاق » خانه ماست. از لفظ « قطعاً » براي پيش بيني بلندي عمر و تاثيرگذاري اتاق در آينده استفاده كردم؛ اين « قطعيت » مبتني است بر اين باور كه « اتاقي » كه در برهوت تشكل و تشكل گرايي و جهان چندپاره حدود يك و نيم قرن قبل بنيان نهاده شد و ماندگار شد اينك كه جهان، « دهكده اي » است و نهادها و انجمن ها و شبكه هاي مجازي اجتماعي، سيستم عصبي آن، بي شك « اتاق » ما با آن پيشينه ارزشمند و تجارب انباشته شده و فراز و فرودهاي بسيار قادر خواهد بود با استفاده از روحيات مشاركت جوي انسان امروز و امكانات سخت و نرم افزاري جهان امروز بيش از پيش قدرتمندتر و تاثيرگذارتر باشد و سهمي بسيار بزرگتر در ارتقاء اقتصاد خرد و بنگاهي و اقتصاد ملي بيابد.

اين موضوع چطور محقق مي شود؟

 تحقق اين امر نه فقط تامين خواست يك گروه و جمعي از فعالان اقتصادي بلكه ضرورتي است ملي. چرا كه كشورمان اكنون در شرايطي قرار دارد كه بيش از هر زمان ديگر به بسيج همگاني و همساز كردن توانايي هاي بالقوه، به ويژه در عرصه اقتصادي، نياز دارد و از سوي ديگر علاقه اي كه مردم در سالهاي اخير در مقاطع  مختلف براي مشاركت در سرنوشت خويش نشان داده اند، فضاي مساعدي را براي فراخوان آنها به حضور بيشتر در صحنه اقتصادي ايجاد كرده است و« اتاق » از بهترين نهادها و تشكلها جهت انجام اين وظيفه ملي است. اين خدمتگزار كه تشكل گرايي را 65 سال پيش و با ورود به دانشكده فني دانشگاه تهران و عضويت در انجمن اسلامي دانشجويان دانشگاه تهران آغاز و با تاسيس تشكلهايي همچون سنديكاي توزيع كنندگان گاز مايع ايران، شوراي سازندگان وسايل گازسوز، انجمن مديران صنايع، كنفدراسيون صنعت ايران و ... پي گرفتم و از بدايت توفيق انقلاب اسلامي افتخار عضويت هيات نمايندگان اتاق ايران و تهران و عضويت در هيات رئيسه اتاق ايران در سمت هاي خزانه دار و نايب رئيس اتاق ايران را داشته ام، براين باور و اعتقادم كه توسعه اقتصادي كشور در گرو همدلي و همكاري تمامي فعالان و دلسوزان اين حوزه درچارچوب نهادها و تشكل‌هاست و بدون قرار گرفتن در اين « قالب » يا « فرماسيون » امكان توفيق بسيار اندك است. براين باور بوده و هستم كه تنها با استفاده از خرد جمعي و اتفاق عمومي در حل مشكلات اقتصادي و صنعتي كشور ميتوان به نتيجه رسيد، چرا كه در فرآيند تشكل گرايي هم شخصيت، ذهنيت و الگوهاي رفتاري انسانها دچار تحول مثبت مي شود و هم تصميم سازيها و تصميم گيريها و بسيج امكانات و هم افزايي نيروها براي تغيير در گستره ملي فراهم مي گردد.

همواره بر اين باور بوده​ام كه پيشرفت و تحول در صورتي اتفاق مي​افتد كه از يك سلسله امكانات زيربنايي برخوردار باشيم. اين امكانات زيربنايي از بعد انساني، «فرهنگ» است و از بعد فيزيكي اقدامات « توسعه​اي » يا «توسعه صنعتي» است. از آنجا كه به دنبال اشاعه فرهنگ صنعتي بوده​ام، ملهم از مشرب فلسفي ام كه مبتني بر ديدگاه جامعه گرايي است، ابزار مناسب اين كار را تعامل و يادگيري جمعي از همكاران مي دانستم و اعتقاد داشتم كه با استفاده از خرد جمعي و در سايه تفاهم، همدلي و همكاري با دولت مي توان بر مسايل و مشكلات در راه توسعه اقتصادي كشور فايق آمد.

شما عملکرد اين سال هاي اتاق را واقعا تا چه اندازه در همين چارچوب مفيد مي دانيد؟

البته که ضعف هايي بوده است ولي ما مي خواهيم از گذشته درس بگيريم. قرار نيست تجربيات گذشته را خاک کنيم و به آنها توجه نداشته باشيم. در طول بيش  از شش دهه فعاليت هاي حرفه اي و اجتماعي​ام بيشتر وقت و انرژي خود را مصروف تشكل گرايي و ايجاد يك حركت عمومي در صنعت كرده ام تا آن چنان اعتقاد و كرامتي در صنعتگران وكارآفرينان كشور به وجود آيـد كـه اينان بيشتـر از خـود بـه جامعه شان بيانديشند. در اين مسير«اتاق» كه «پارلمان بخش خصوصي» لقب گرفته است، امروز مسئوليتي به مراتب سنگين​تر از هر زمان ديگر برعهده دارد چراكه بايد همزمان ضمن گردآوردن تمامي افكار و عقايد و سلايق اقتصادي در درون خود و در تعامل با نهاد دولت نسبت به ارتقاء توانمنديهاي بسيار خود و تبديل شدن به يك الگوي اصيل سازماني و تشكلي و به دور از روابط و مناسبات دست و پاگير ديوانسالارانه  - چنانكه تاكنون در اين مسير تلاش نموده است و لازم است اين تلاشها بسيار تشديد شود-، اقوام و پرچمدار خروج كشور از يكي از بدترين بحرانهاي اقتصادي كشور طي چند دهه اخير - چنانكه در بسته سياستي اخير دولت براي خروج غيرتورمي از ركود بدان شده است- باشد. كاري بس دشوار؛ اصلاح هم در درون و هم در بيرون. به تعبير دكتر نيلي اقتصاددان برجسته و مشاور اقتصادي رئيس جمهور و محترم كشورمان، بايد ماشين اقتصادي كشور را در ضمن حركت، تعمير كنيم. «اتاق» نشان داده است در حركت رو به جلوي خود در طي يكصدوسي سال عمر ارزشمندش، اين دانايي و توانايي را دارد كه بار اين مسئوليت را بردوش كشد و با استفاده از تمامي نظرات و ديدگاهها، موتور محركه خروج كشور از اين بحران و پيشرفت و توسعه ايران عزيزمان باشد. ايراني كه «ميهن» ماست.

3535