سعودی‌های تهاجمی‌شده در یمن تا کجا پیش می‌روند؟

در میان اهداف چند لایه ورود نظامی عربستان به جنگ داخلی یمن، مهمتر از همه، حفظ یکپارچگی جبهه عربی پیرو عربستان در دوران پس از حل و فصل بحران اتمی ایران است.

حسین واله

به رغم پاره ای شواهد و برخلاف گمانه زنی برخی تحلیلگران، به دلایل زیر ماجراجویی عربستان در یمن ادامه خواهد یافت. این اقدام نه از موضع قدرت، بلکه از سر ناچاری انجام می شود. مقصود اصلی آن نه در داخل یمن، بلکه در خلیج فارس است. مخاطب پیام آن نه جهان اسلام، بلکه جهان غرب است. و سرانجام، سقف دستاورد احتمالی آن حفظ توازن پیشین و نه کسب دستاوردهای تازه است.

معاون سیاسی دفتر خاتمی هدف اصلی دخالت نظامی در یمن بازگشت منصور هادی به قدرت و ایجاد تغییری در صحنه داخلی یمن نیست. اگر آل سعود چنین هدفی می داشت و اگر حفظ هادی در قدرت ممکن می بود پیش از تنگ آمدن مجال بر او کمک های لازم را در اختیارش می نهاد و مانع از سقوط او می شد. عشر پولی که سعودی برای همراه کردن متحدان گرسنه اش در این کارزار خرج کرد برای آن منظور کفایت می کرد، هدف جنگ یمن چیزی دیگر است.

جهان اسلام پیشینه رژیم محافظه کار آل سعود را نیک می شناسد. همه به یاد دارند که در برابر همه تجاوزهای خونبار اسرائیل به غزۀ سنی نشین، ارتش عربستان حتی یک گلوله شلیک نکرده است. ادعای حمایت از مرزهای شمالی در برابر هجوم ایران مسخره تر از آن است که هیچ مادرمرده ای باور کند. بر این اساس، مخاطبِ تئاتر سلطان سلمان جهان اسلام نیست، بلکه جهان غرب است که یک پیام را به خوبی درک می کند: ما می توانیم و آماده ایم چون همیشه هرکاری برای حفظ منافع شما انجام دهیم؛ چه نیازی به دیگران دارید؟
حمله به یمن از سر استیصال و نه از موضع قدرت انجام می شود. دولت متلاشی و مردم فقیر یمن از رهاورد بمباران هوایی تنها تعداد بیشتری خرابه در شهرهای نیمه ویرانی از دست می دهند که قریب ده سال است در آتش جنگ داخلی و تروریزم کور مذهبی می سوزد.
ده سال است هواپیماهای بی سرنشین و جنگنده های با سرنشین بر سر نظامیان و غیرنظامیان یمنی همه جا بمب می ریزند و آتش و خاکستر تولید می کنند. با چند صد بمب تازه نه یمنی ها دچار شوک روانی می شوند و نه به راه راست هدایت خواهند شد. کینه های تاکنون انباشت شده متراکم تر، خشم پابرهنگان از اقلیت برخوردار در همسایگی خود افزون تر و اینک توجیهی برای تعرض به امنیت آل سعود به عنوان عمل متقابل در اختیار آنان قرار خواهد گرفت. 

با این حال؛ آل سعود به ماجراجویی در یمن تن می دهد. چرا؟ چون ناچار است.

در میان اهداف چند لایه ورود نظامی عربستان به جنگ داخلی یمن، مهمتر از همه، حفظ یکپارچگی جبهه عربی پیرو عربستان در دوران پس از حل و فصل بحران اتمی ایران است. این مهم با تظاهر به قدرت و عزم به منظور مرعوب سازی و از این طریق همراه سازی متحدان پیشین قابل حصول است.

چشم انداز تغییر آرایش قوا در سطح منطقه ای در آینده نزدیک برای این جبهه، آینده امید بخشی را نوید نمی دهد.

محور موسوم به اعتدال عربی راهبرد اصلی سیاست خارجی خود را بر پایۀ سیاست سنتی امریکا سامان داده بود. اکنون با ظهور طلیعه های چرخش در سیاست امریکا در قبال منطقه، این محور زیرپای خود را در حال خالی شدن می یابد.

پایداری جبهه مقاومت در برابر انواع فشارهای سیاسی اقتصادی امنیتی و حتی نظامی دور از انتظار بود. جبهه اعتدال عربی نتوانست به وقت تحول در سیاست غرب را درک کند اما ظاهرا اکنون بخوبی می فهمد که در آرایش جدید، ناکامی سیاست منطقه ای و روسیاهی اجتماعی -فرهنگی دستاورد راهبرد وادادگی آن در سه دهه گذشته است.

هدف راهبردی در مقطع فعلی محدود ساختن شکست ها به از دست رفتن سهم زیادی از نفوذ سنتی است. ادامه حیات سیاسی محور اعتدال عربی در گرو اثبات توانایی آن دست کم در حفظ یکپارچگی خود و وفاداری راستین به اربابان سابق است به این امید که در تحولات آتی نقشی را برای آن در نظر گیرند.

سفیر سابق ایران در الجزایر و عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی

5252

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 406278

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 0 =