معاون ظریف در گفتگوی ویژه خبری دیشب آینده توافق هسته ای و تصویب قطعنامه شورای امنیت را مورد بررسی قرار دارد و گفت که تا 4 ماه آینده، تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپایی لغو می شود.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، کامران نجف زاده که این روزها ارادت زیادی به تیم مذاکرات هسته ای کشور پیدا کرده، سید عباس عراقچی را در گفتگو ویژه خبری شبکه دو سیما به گفتگو درباره "از برجام تا قطعنامه" دعوت کرد تا این مذاکره کننده ارشد کشورمان، به تشریح آینده توافق هسته ای ایران و قدرتهای جهانی بپردازد.

 

در ادامه، سخنان سید عباس عراقچی در گفتگوی ویژه خبری دیشب را بخوانید:

-اولین گام برداشته شد که جمع بندی نهایی توافق در وین و تصویب برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام بود. در گام اول این توافق با پیش نویس یک قطعنامه به شورای امنیت فرستاده و این قطعنامه امروز تصویب شد. خواسته همه اعضا و به خصوص جمهوری اسلامی ایران این بود که در اولین گام حتی قبل از شروع روالی قانونی در کشور خود، باید شورای امنیت این توافق را مورد تایید قرار دهد، تا قطعنامه های قبلی را لغو و تحریمها را بردارد تا ایران مراحل ابتدایی اقدامات خود را شروع کند. کشورهای دیگر نیز مایل بودند. البته آمریکایی ها خیلی مایل نبودند و کنگره نیز بحث هایی داشت و این مسایل هست. ولی نظر ما این بود. امروز شورای امنیت قطعنامه را تصویب کرد. همزمان شورای وزیران اتحادیه اروپایی نیز یک جمع بندی شورا ارائه کرد که قطعنامه و برجام و توافق را تایید کرد. این تعهد سیاسی برای اروپا ایجاد می کند تا برای ادامه برجام تحریمها را بردارد.

-همزمان آمریکایی ها این توافق را به کنگره فرستادند. کنگره 2 ماه فرصت ارزیابی این برجام و تایید یا رد آن را دارد. اگر رد کند، طبق گفته آمریکایی ها، آقای اوباما تصمیم کنگره را وتو می کند و اگر کنگره این وتوی رئیس جمهور آمریکا را باطل کند، این توافق رد می شود. البته آنها امیدوارند این اتفاق در آن مرحله نیفتد. فردا نیز دکتر ظریف در جلسه مجلس توضیحات لازم را خواهد کرد و همزمان توافق را تقدیم مجلس می کند تا روال بررسی در مجلس شروع شود. ادامه کار را مجلس محترم تصمیم می گیرد. برآورد می کنیم حدود 2 ماه این روال قانونی در کشورها طول می کشد و فرض می کنیم بعد از 2 ماه طی شدن این روال اگراین توافق تصویب شود، به مرحله بعدی که اسمش را "روز توافق" گذاشتیم می رسیم. ما هنوز به اینکه توافق کرده ایم قائل نیستیم. در روز توافق اتحادیه اروپا مصوبه دیگری را در شورای وزیران تصویب می کند و این تصمیم قانونی است و تحریمها یک جانبه به طور کامل لغو می شود. ولی اجرای آن را برای مرحله بعدی که ایران نیز فعالیتهای خود را انجام می دهد و آژانس نیز تایید کند. در همان روز توافق تحریمهای آمریکا نیز طبق دستور رئیس جمهور لغو می شود ولی اجرای آن به مرحله سوم و اجرای اقدامات ایران موکول می شود.
-در این مرحله اختلاف زمانی داریم که کارهایی ما برای اجرایی شدن توافق از کارهای آنها بیشتر طول می کشد. این همزمانی، یکی از معضلات اصلی توافق و یکی از پرانتزها بود. راه حلی که نهایتا پیش بینی شد این بود که قبل از اینکه ایران هیچ کاری کند اتحادیه اروپا و آمریکا تحریمهای خود را لغو کنند. شورای امنیت نیز 6 قطعنامه تحریمی خود را امروز لغو کرد. این اجرایی نمی شود تا اینکه ایران به تعهدات خود عمل کند.


-آنها نیز فاصله زمانی دیگری نیاز دارند برای آماده سازی دستورالعمل ها و آیین نامه های مربوطه که با ایران نیز درباره تدوینشان هماهنگ می کنند. روز اجرای توافق 4 تا 6 ماه دیگر است و طرفین کارهای خود را کرده اند و توافق رسما اجرا می شود و همه تحریمهای اقتصادی و مالی برداشته می شود و روال اقتصادی ما به روال عادی برمی گردد و همه تحریمهای اقتصادی مرتبط با هسته ای برداشته می شود. تصور می کنم برداشته شدن رسمی تحریمها 4 تا 6 ماه طول بکشد.

-امروز نیز گام مهمی برداشته شده و تصویب برجام طبق توافق به شورای امنیت سازمان ملل رفته بود. این دستاورد بزرگی بود که در اولین گام شورای امنیت برجام را تایید می کند و تضمن غنی سازی ایران است. به همان دلیلی که ایران تحت فصل 7 منشور شورای امنیت به عنوان یک تهدید علیه صلح و امنیت بین الملل شناسایی کرده بود، همین شورا قطعنامه ای صادر می کند که تحت فصل 7 نیست، توافق را تایید می کند و برنامه غنی سازی ما را شناسایی می کند و می پذیرد این برنامه ادامه یابد. امروز برای اولین بار، شورای امنیت غنی سازی یک کشور در حال توسعه را می پذیرد و چراغ سبز نشان می دهد. این در تاریخ شورای امنیت بی سابقه است که بپذیرد کشوری بتواند غنی سازی کند. برای اولین بار است کشوری که ذیل فصل 7 شورای امنیت قرار گرفته صحیح و سالم از این وضعیت خارج می شود. کشورهای دیگری که در این وضعتی قرار داشتند از طریق تغییر رژیم یا جنگ خارج شدند.

-این نشاندهنده عظمت ایران است که با دست پر از فصل 7 شورای امنیت خارج می شود. این نشان دهنده عزت، افتخار و اقتدار جمهوری اسلامی ایران است. مقام معظم رهبری در خطبه های نماز عید فطر بود که فرمودند آنچه آنها می خواستند از برنامه هسته ای ما یک پیچ و مهره باقی نگذارند، الان به ادامه تحقیق و توسعه و کار 5 هزار سانتریفیوژ و غنی سازی رضایت می دهند. این چیزی است که شورای امنیت به غنی سازی ایران حکم کرده و دستاوردهای ما را تایید کرده و 6 قطعنامه قبلی را یک باره لغو کند. این بزرگترین دستاورد ما در این قطعنامه است. قطعنامه از جهات زیادی منحصر به فرد است. خود قطعنامه ذیل فصل 7 نیست و همچنین ذیل ماده 41 نیست. البته در برخی مسایل به ماده 41 اشاره کرده، جاهایی که تصمیمات الزام آور دارد و یک قطعنامه ماده 41 می تواند قطعنامه های سابق ماده 41 را لغو کند. قطعنامه در کلیت خود از فصل 7 شورای امنیت خارج شده است.


-10 پاراگراف قطعنامه ذیل فصل 7 است ولی در کلیت خود، شورای امنیت، پذیرفته پرونده هسته ای ایران دیگر چیزی به نام تهدید علیه صلح جهانی نیست. در این قطعنامه آمده که این قطعنامه آغاز تغییر بنیادین بین شورای امنیت و ایران است.

-قطعنامه 10 بند مقدماتی و 30 بند اجرایی و تعدادی ضمیمه دارد. از مجموعه اینها 10 پاراگراف ذیل ماده 41 است.

- ما حتما از ذیل فصل 7 شورای امنیت خارج شده ایم. تمام قطعنامه های قبلی آخرین بند می گوید ما ذیل ماده 41 داریم تصمیمات خود را می گیریم چون این موضوع را علیه صلح و امنیت جهانی می دانیم. در این قطعنامه چنین چیزی نیامده.

-در بخشهایی از توافق که می خواهد مسئله را الزام آور کند به ماده 41 مطرح شده. یعنی موضوع ایران دیگر تهدیدی علیه صلح جهانی نیست. این منحصر به فرد است. نکته دوم، نقشه راه کاملا مشخص است. این تحریم اولین و آخرین قطعنامه ای است که صادر می شود و قطعنامه دیگری دنبال آن نیست. این توافق روشن کرده طی 10 سال چه اتفاقی می افتد و لغو خود را نیز پیش بینی کرده که 10 ساله است. این خواسته ما بود که یک بار شورای امنیت یک قطعنامه بدهد و تکلیف خود را مشخص کند و سپس خودبخود لغو شود.

-اگر طرفین تعهدات خود را نقض نکنند و اگر برگشت پذیری رخ ندهد و همه چیز طبق روال باشد در انتهای دوره قطعنامه خودبخود لغو و خاتمه موضوع اعلام می شود. ویژگی دیگر تایید برجام است و این قطعنامه امروز برجام را ضمیمه خود می کند و در اصل، برجام بخشی از این قطعنامه است. این را از کشورها می خواهد اجرا کنند. این الزام حقوق بین الملل ایجاد می کند که کشورها توافق را اجرا کنند ولی لزوما به معنی الزام حقوق داخلی نیست. در برخی کشورها، قوانین یا الزامات شورای امنیت به الزام حقوق داخلی تبدیل می شود. برای برخی کشورها الزام شورای امنیت، الزام حقوق داخلی نیست مگر اینکه قانون داخلی برای آن تصویب شود. در ایران و آمریکا نیز اینطور است که نیاز به قانون داخلی داریم.

-در شرایط فعلی 4 تا 6 ماه اقدامات ابتدایی طول می کشد. قدم بعدی 5 سال آینده است که محدودیتهای تسلیحاتی لغو می شود. 8 سال بعد محدودیتهای اشاعه ای و اسامی که هنوز باقی می مانند رفع می شود. پس از 10 سال قطعنامه به طور کامل لغو می شود و این در قطعنامه به صورت کامل اعلام شده که بعد از 10 سال پرونده هسته ای ایران در شورای امنیت خودبخود خاتمه می یابد.

-شورای امنیت وقتی به بررسی موضوعی خاتمه می دهد از این عبارت استفاده می کند. وقتی می گوید موضوع خاتمه یافته است ، مفاد قطعنامه نیز در آن زمان لغو می شود. این به نظر روشن است. طبق ادبیات شورای امنیت، ما بعد از 10 سال شاهد خاتمه بررسی موضوع در شورای امنیت هستیم. این که آمریکایی ها علاقه دارند بعد از 10 سال نیز بررسی شورای امنیت ادامه یابد، این خواسته خودشان است. اگر بتوانند با بقیه اعضا به توافق برسند که بعید است، این ممکن است و باید بررسی کرد.

-در عالم سیاست همه چیز امکان دارد. این که آمریکایی ها بعد از 10 سال بخواهند بقیه اعضا از جمله روسیه و چین را راضی کنند به قطعنامه جدید، مسئله ای ممکن است ولی در این جا، قطعنامه بعد از 10 سال خودبخود لغو می شود.

-محدودیتهای موشکی بالستیک ربطی به مذاکرات ندارد. این را باید توضیح فنی داد. قطعنامه جدید شورای امنیت همه قطعنامه های قبلی را لغو و تحریمها را لغو می کند ولی یک سری محدودیتهای جدیدی را اضافه می کند. این محدودیتها موضوع جدیدی نیست، تحریمهای گذشته را در قالب محدودیت ادامه می دهد. یکی از این محدودیتها بحث تسلیحاتی و موشکی است. در قطعنامه 1929 شورای امنیت این آمده.از همه محققان می خواهیم به این قطعنامه مراجعه کنند و بببینند چه ابعاد خطرناکی داشته و این قطعنامه الان به چه چیزی تبدیل شده. در قطعنامه 1929 بند 9 می گوید تمام فعالیتهای موشکی و موشکلهای بالستیکی که قابلیت حمل کلاهک هسته ای دارد و به این منظور طراحی شده تحت ماده 41 برای ایران ممنوع است. وقتی شورای امنیت می گوید تصمیم می گیرد که "باید"، این یک تصمیم الزام آور برای همه کشورها است. در این قطعنامه شورای امنیت گفته تصمیم می گیرم که ایران نباید کار روی موشکهای بالستیکی انجام دهد.

-ما هیچ وقت قطعنامه های قبلی را قبول نداشتیم ولی بما هو قطعنامه، این بند، موضوع خطرناکی است. این به همه کشورها می گوید موظفند از همه ابزارهای موجودشان برای جلوگیری از فعالیتهای موشکی ایران استفاده کنند. این مجوز خطرناکی بود که می توانست به اقدام نظامی علیه ایران منجر شود. این قطعنامه از ممنوعیت به محدودیت تبدیل می شود. در قطعنامه جدید می گوید از ایران می خواهیم. یعنی الزام آور نیست و ممنوعیت به محدودیت غیر الزام آور تبدیل می شود و از ایران درخواست می کند فعالیت های موشکی روی موشکهای بالستیک که طراحی برای حمل کلاهک هسته ای شده اند -که ما اصلا نداریم- متوقف شود. یعنی دامنه این را هم محدود می کند.

-اولا ممنوعیت های سابق در قطعنامه امروز تبدیل شده به محدودیت. دوما این دامنه محدود شده. سوم بین قطعنامه و توافق تفاوت است. ما قطعنامه را نقض کنیم، ولی توافق نقض نمی شود. ما می توانیم مانند گذشته این قطعنامه ها را اجرا نکنیم.

-در بیانیه امروز وزارت خارجه صراحتا نظر ما درباره ممنوعیت تسلیحاتی که ممنوعیت های گذشته که تبدیل شده برای ایران به محدودیت، چه موشکی و چه سلاحی اعلام شده ، این مفاد قطعنامه است نه توافق. اگر نقض شود، نقض قطنامه است نه توافق.

-ما هنوز قطعنامه امروز را نپذیرفتیم. ما امروز بیانیه داریم هیچ محدودیتی را نه در امروز نه در گذشته هرگز نپذیرفته ایم. به صراحت گفته شده از نظر ما و توافق بین قطعنامه و توافق اختلاف است و نقض قطعنامه نقض توافق به حساب نمی آید. در توافق نیز این ذکر شده در جایی که تحریمهای شورای امنیت خاتمه می یابد، این جمله آمده که مفاد قطعنامه از توافق جداست. در این بیانیه امروز نیز نوشته ایم مفاد قطعنامه از مفاد توافق جداست. اگر ما درباره موشکها این را نقض کنیم، این نقض قطعنامه است نه توافق.


-این دو مورد را (موشکی و تسلیحاتی) طرفهای کشورما نمی خواستند لغو کنند. مدعی بودند در شرایط فعلی منطقه، اگر بخواهند تحریم تسلیحاتی ایران را بردارند، تمام توافق دچار مشکل می شود. خیلی بحث شد. وقتی گفتند نمی توانند تحریمهای تسلیحاتی را بردارند ما گفتیم توافق نداریم و امنیت ملی را هرگز به مذاکره مربوط نمی کنیم. درباره موشکها و سیستمهای دفاعی هرگز حاضر به مصالحه نیستیم چه برسد به مذاکره. یعنی اگر قرار است تحریمها ادامه یاید، ما این توافق را امضا نمی کنیم. ما هر جا لازم باشد و صلاح بدانیم اسلحه خواهیم داد و از هر جایی بخواهیم اسلحه می خریم. این را در مذاکرات روشن کردیم. گفتیم اگر قرار است توافق بکنیم که این مسایل نباشد، بهتر است برگردیم خانه مان و توافقی نداریم. آنها قبول کردند این دو مطلب را در قطعنامه ای جدای از متن توافق بیاوریم و ما این قطعنامه را نقض کنیم و متن توافق از قطعنامه جدا باشد. در هیچ جای توافق، بحث موشکی و تسلیحاتی نیست. حتی ذکر شده مفاد قطعنامه از برجام دو مقوله جداست. ما نیز در بیانیه مان صراحتا تاکید کردیم که مو لای درزش نرود. ما گفتیم هر زمان لازم باشد در بحث موشکی کار می کنیم.

-در قطعنامه نیز آمده در بحث موشکی الزامی نداریم ولی در تسلیحاتی الزام 5 ساله داریم.ما صراحتا گفتیم برای حفظ استقلال و حاکمیت خود، توانایی دفاعی خود را افزایش می دهیم و برای کمک به متحدان منطقه ای خود، آنچه لازم باشد انجام می دهیم.

-در خصوص تسلیحات 7 قلم عمده مانند جنگنده و تانک را در قطعنامه نام برده شده که ممنوع است. این چیز جدیدی نیست در قطعنامه 1929 و قطعنامه قبلی این را به طور کامل ممنوع کرده بودند. الان گفته به صورت موردی می توانیم از شورای امنیت برای خرید و فروش سلاح، مجوز بگیریم.

-حضور نماینده ما در شورای امنیت به معنی پذیرفتن قطعنامه نیست. حتی در روز تصویب قطعنامه 1929 ما در شورای امنیت بودیم. عکس معروفی است که آقای متکی وزیر امور خارجه و آقای ظریف و بنده آنجا بودیم و صراحتا گفتیم این قطعنامه را قبول نداریم و گفتیم در بحش تسیلحاتی و موشکی این را قبول نداریم.

- هیچ محدودیتی در موشکهای علمی و تحقیقاتی و فضایی نداریم. شورای امنیت از ما خواسته موشکهایی که قابلیت حمل کلاهک هسته ای را دارد و به این منظور طراحی شده را کار نکنیم. ما صراحتا گفنتیم موشکهای ما برای کشتار جمعی طراحی نشده اند و به طور کلی از این مقوله خارج است. از نظر ما امنیت ملی ما از همه چیز مهمتر است.

-این طور نیست که آنها هر لحظه اراده کنند بتوانند دوباره تحریمها را برقرار کنند. وزیر خزانه داری آمریکا کشور به کشور، کمپانی به کمپانی رفته، مراجعه کرده، کلی کار کرده تا توانسته ساختار پیچیده این تحریمها را برقرار کند. اینطور نیست که برای او ساده باشد به این ساختار برگردد. برای ما نیز بازگشت پذیری ممکن است طول بکشد. البته در برخی از بخشها، نیز اینطور نیست. برگشت پذیری خیلی سریع است. مثلا در فردو خیلی سریع وضعیت غنی سازی فعال شود و در تعداد سانتریفیوژها نیز سریع در نطنز برمی گردد.


-در اراک بازگشت پذیری اندکی بیشتر طول می کشد. البته ir8 سریع می تواند به چرخه برگردد. آنها توانایی های ما را خوبی می دانند. آنها به خوبی می دانند ما چه توانایی هایی داریم.
-در بازگشت به وضعیت سابق، آمریکا و اروپا مشکل حادی در تحریمهای خود ندارند. آنها می توانند قطعنامه ای صادر کنند و دوباره به وضعیت سابق خود برگردند. ولی درباره شورای امنیت این مسئله مشکل دارد یعنی اگر بخواهند قطعنامه صادر کنند و تحریمها را برگردانند نیاز به توافق همه 5 عضو دائم دارند، یعنی باید نظرات چین و روسیه تامین شود. و ممکن است این وتو شود و اجماع صورت نگیرد. چون بازگشت اگر برای قطعنامه جدید باشد، نیاز به اجماع است و روسیه از همین الان گفته چون خودش تحریم شده است به هیچ وجه هیچ قطعنامه تحریمی را تایید نمی کند. برای این که به این مشکل برنخورند و بتوانند بدون وتوی روسیه و چین تحریمها را برگردانند مکانیزمی را طراحی کرده اند و این بازگشت ساده نیست. این 60 روز طول می کشد و برخی از موانع را باید بردارند. یک سری این موانع در قطعنامه است. اگر به توافق مراجعه کنید آمده اگر کشوری چه ایرانی و چه طرف مقابل مدعی شوند طرف مقابل تعهدات خود را اجرا نکرده، باید کارهای زیادی را انجام دهد، مثلا ابتدا باید موضوع را کمیسیون مشترک بررسی کند.

-اختلافات آینده باید برود در کمیسیون مشترک بررسی شود. ما نیز مراجعه می کنیم مثلا می گوییم کشور x تو توافق را نقض کردی. کمیسیون مشترک طبق توافق باید در 15 روز این اختلاف را حل کند. اگر حل نشد، در سطح وزرای 1+5 و ایران می رود و 15 روز وقت دارند و خودشان نیز می توانند این مهلت را تمدید کنند. یک شورای مشورتی نیز هست. یک نفر از کشور شاکی و یک نفر از کشور متشاکی و یک نفر بی طرف این مسئله را بررسی و نظر می دهند.


-حداقل این روند 30 روز در کمیسیون مشترک طی می شود. اگر همه این روال طی شد و مشکل حل نشد؛ کشور شاکی این را به شورا امنیت می برد و قطعنامه از اینجا وارد می شود و شورای امنیت 30 روز فرصت بررسی دارد و بایدا رای گیری شود و اگر این رای بر ادامه لغو تحریمها بود و اگر تصویب شود، یکی از کشورها می تواند وتو کند و تحریمها برگردد. اگر یک کشور مصمم باشد تحریمها را برگرداند، می تواند ولی باید هزینه سیاسی سنگینی را طی کند. چون باید همه این مراحل را طی کند.


-رفتن به سمت زیر پا گذاشتن توافق هزینه دارد برای کشوری که بخواهد با بهانه واهی این توافق را بر هم بزند. مسیری که عرض کردم مثلا آن کشور اصرار به بازگشت تحریمها دارد. در این صورت در قطعنامه آمده که ایران متعهد به برجام نخواهیم بود. ما نیز امروز اعلام کردیم نه تنها به برجام متعهد نیستیم بلکه همکاری های خود را با آژانس قطع می کنیم. آنچه باعث می شود طرفهای ما به تعهدات خود پای بند باشند، این چند برگ کاغذ ضامن اجرای توافق نیست. بلکه اقتدار ایران ضامن اجرای توافق است. این اقتداری است که مقام معظم رهبری هم فرمود باعث شد آنها به اقتدار ایران گردن بگذارند و تا وقتی توانایی های ما وجود دارد، کسی نمی تواند این توافق را زیر پا بگذارد.

-این توافق نتیجه چند عامل است، یک مقاومت مردم ایران در برابر فشارها و تهدیدها و تحریمها. مردم ایران بودند که با تحمل فشارها و کمبودها، دشمن را منصرف از ادامه تحریمها کردند و دشمن را ناامید کردند از طریق تحریم های اقتصادی به نتیجه برسد. بعد نیز مدیون نظامیان، ارتش، سپاه و بسیج هستیم که با برنامه های موشکی و تسلیحاتی دشمن را از تهدید نظامی ناامید کردند. دشمن از تحریم اقتصادی و تهدید نظامی ناامید شد و فهمید باید با ما مذاکره کنند. آنهایی که شرطهای مختلفی می گذاشتند پای میز مذاکره نشستند و به توافقی رسیدیم که آنها نیز اذعان به قدرت ایران کردند.

-ما مدیون مردم، ارتش و سپاه و رهبری داهیانه مقام معظم رهبری هستیم و همچنین هدایت رئیس جمهور محترم دکتر روحانی که در طی این 2 سال مذاکرات را مدیریت کردند. این را باید به عنوان دستاورد ملت قدر بدانیم. این باعث افتخار است. کسانی که وارد تحلیل می شوند و ایرادات را در قالب کلمات و جزئیات پیدا می کنند، این را دقت کنند. من حتی می توانم ایرادات بهتری نسبت به آنها در جزئیات و عبارات پیدا کنم، این را نفی نمی کنیم. این توافق متوازن و بده بستان است. اینطور نیست ما یا طرف مقابل به 100 درصد خواسته ها برسیم.

-اگر 100 درصدبه نقع ما باشد، طرف مقابل نیز توافق نمی کند.ما خودمان را گول نمی زنیم که 100 درصد خواسته های خود رسیدیم. ولی خواسته های اصلی و چهارچوب ها و خطوط قرمز ما که توسط مقام مظعم رهبری طراحی و عنوان شده بهشان رسیدیم. یکی از خواسته های اصلی ما حفظ عزت و غرور جمهوری اسلامی ایران است که در یک نبرد اراده ها که 10 سال طول کشید و آنها می گفتند نباید غنی سازی داشته باشید و ما گفتیم باید داشته باشیم این نبرد اراده ها به نفع جمهوری اسلامی ایران تمام شد. این شعار نیست، این واقعیت است که در پایان 10 ساله چه کسی اقتدار خود را حفظ می کند، این حاصل شد. دوم اینکه غنی سازی ما ادامه می یابد. آب سنگین اراک باقی خواهد ماند. تاسیسات ما برچیده نمی شود. با نشاط بیشتر و همکاری های بین المللی ادامه می یابد. سوم نیز تحریمها برداشته شود که این نیز برداشته شد.

-یکی از روسای تیم های مذاکره کننده در یک جلسه خصوصی به ما گفت من به همکارانم گفته ام ایرانیها نابغه هستند از شورای امنیت چراغ سبز گرفتند که غنی سازی کنند و چیزی که دادند، برداشته شدن تحریمها بود. این دستاورد ماست. طرف مقابل نیز این تضمین را گرفته که ایران به سمت بمب نمی روند. این نیز تحصیل حاصل است و ما حرمت این سلاحها را داریم و فتوای مقام معظم رهبری نیز در این باره واضح است. طرف مقابل می خواهد سخن خود ما را به عنوان دستاورد خود معرفی کند.


-آنچه مقام معظم رهبری خواسته اند کاملا اجرایی شده. هیچ محدودیتی برای بحث موشکی ما نخواهد بود. هیج تغییری در سیاستهای منطقه ای ما ایجاد نخواهد شد.

-ما مدتهاست از بند 41 شورای امنیت عبور کرده ایم. محدودیتهای موشکی و تسلیحاتی ارتباطی با توافق ندارد. اگر قطعنامه را نقض کنیم، تحریمها برنمی گردد. اگر توافق نقض شود سیستم بازگشت پذیری تحریمها را داریم.

-اگر ما ضعیف باشیم تحریمها برمی گردد، ولی این قطعنامه ها جدید نیست و نزدیک به 10 سال است تحریم تسلیحاتی ما وجود دارد.

- از لحاظ سیاسی و واقعی آنها سالهاست دیده اند ما قطعنامه های شورای امنیت را نقض می کنیم و کاری نکردند. در سالهای اخیز نیز که تحت فصل 7 بودیم این کار را نکردند. این به خاطر اقتدار جمهوری اسلامی ایران است. در آینده نیز این کار را نخواهند کرد تا اقتدار داریم این کار را نمی کنند. امنیت و ثبات را خودمان تامین می کنیم. تا وقتی قوی باشیم و انسجام داشته باشیم دشمن هیچ کاری نخواهد کرد ولو قطعنامه های زیادی صادر کند. آنچه کلیدی است مقام معظم رهبری فرمودند که بحث هسته ای موجب دو دستگی مردم و خدشه دار شدن انسجام هسته ای نشود. نباید اینها را به ضد خود تبدیل کنیم. عاجزانه از همه محققان و تحلیل گران می خواهیم تصویر کلان توافق را ببینیم.


-در این توافق، نقش برجسته ای به آژانس داده شد که این نقش بدیهی است. در ارزیابی برنامه هسته ای کشورها، از نظر جامعه بین الملل قاضی و داور آژانس است. ممکن است در برخی موارد این قاضی به عدالت رفتار نکند که درباره ما زیاد اتفاق افتاده، ولی جایگزین دیگری نداریم. در اجرای تعهدات خود باید یک کسی بیاید و تایید کند این کارها انجام شده یا نشده. مثلا قرار است در نطنز 5060 تا سانتریفیوژ باید کار کند. این را یک نفر باید بشمارد این 5061 است یا 5060 تا. جایگزینی برای آژانس در این باره نداریم. تلاش کردیم هیچ گاه قضاوت آژانس نسبت به عملکرد ایران درراستای توافق برجام کیفی نباشد و باید ارزیابی کمی کند. مثلا تعداد ماشینها را بشمارد یا میزان نهایی ذخایر را وزن کند و اعلام کند. این موکول به آژانس شده. آن جایی که راستی آزمایی آژانس است، همه چیز مکانیکی و کمی شده.

-در روز توافق که 2 ماه دیگر است، اروپا و آمریکا رسما قانون تحریمهای خود را لغو می کنند. امروز نیز شورای امنیت قطعنامه های خود را لغو کرد. در عمل تاثیرگذاری این لغو موکول به اجرای تعهدات ایران می شود . لغو این نیز آغاز می شود. مشکل اینجاست کارهای ما چند ماه طول می کشد و کار آنها حداکثر یک هفته طول خواهد کشید. چگونه می شود اینها را همزمان کرد؟ راه حل این بود که آنها تحریمها را لغو می کنند و اجرا را به اقدامات ایران موکول می کنند. آنها زیرساخت تحریمهای خود را لغو می کند .مثل امروز که قطعنامه های شورای امنیت لغو شد. همه اینجا انجام می شود و زیرساختها از بین می رود و اجرای این لغو منجر به اجرای تعهدات ایران است.


-اگر آژانس دبه کند یا طرف مقابل این کار را انجام دهد و تعهدات خود را نقض کند برای ما بازگشت به شرایط قبل از توافق ممکن و مشهور و قانونی است. در قطعنامه نیز به صراحت آمده که موضع ایران مورد تایید قرار گرفته و ایران اگر این حالت را دید، تعهدی نسبت به برجام نخواهد داشت. اینطور نیست 2 سال مذاکره کنیم و بعد از 2 ماه بهانه جویی کنند و همه چیز به حالت سابق دربیاید. این را می دانند ایران با توانایی ها به وضعیت سابق برمی گردد .و دیگر چیزی نمی تواند ایران را مهار کند. آنها می گویند راههای رسیدن ایران به سلاح هسته ای را بستیم. فرض کنید 8 تن مواد غنی شده داریم و برمی گردانیم به 300 کیلوگرم. به هیچ عقل سلیمی نمی رسد دو سال مذاکره کنیم و به فرمول خوبی برای دو طرف برسیم و بعد از 2 ماه همه چیز را برگردانیم به ضعیت سابق

-پریروز دولت آمریکا این توافق را به کنگره ارائه کرد و 2 ماه وقت دارد این را بررسی کند. رئیس جمهور آمریکا در صورت عدم تصویب 10 روز وقت وتو دارد و بعد کنگره 12 روز وقت دارد که وتوی رئیس جمهور را لغو کنند.


-مقام معظم رهبری فرمودند روال قانونی باید برای تصویب این متن توافق طی شود. این روال چگونه است را بنده اطلاع ندارم. طبق مصوبه مجلس، ما توافق را به مجلس برای ارزیابی باید بدهیم که فردا دکتر ظریف این را به مجلس ارائه می دهند. بقیه با مجلس است که روال را طی کند. ممکن است این مراحل در مجلس یا شورای عالی امنیت ملی طی شود. این روال را بنده مطلع نیستم. این یک پکیج است که توافق شده امکان دست بردن در آن در این مقطع وجود ندارد. یعنی باید کلیات یا رد شود یا تصویب شود. کنگره آمریکا و مجلس باید یک باره بگویند متن برجام را قبول دارند یا نه.

-در تحریمها، رفع نداریم. یا لغو داریم یا توقف. این درباره قطعنامه شورای امنیت لغو می شود و درباره آمریکا تحریمهای کنگره متوقف می شود. دستورهای اجرایی رئیس جمهور درباره تحریمها لغو می شود. ولی تحریمهای کنگره را چون کنگره لغو نمی کند، اگر الان ببرند برای لغو، کاری صورت نمی گیرد. در مقابل رئیس جمهور اختیار دارد اجرای تحریمهای کنگره را متوقف کند. آنچه دولت آمریکا متعهد شده، اجرای تحریمهای کنگره را متوقف کند. اختیارات رئیس جمهور آمریکا است که در دوره های 120 و 180 روزه اجرای مصویه کنگره را متوقف کند و موظف به ادامه این دستور توقف است. یعنی تحریمها را اجرا نمی کند. قانونی را کنگره تصویب کرده و دولت اجرای آن را متوقف می کند. برای ما مهم است رئیس جمهور آمریکا قانون کنگره را اجرا نکند. هر زمان کنگره تحریمهای خود را لغو کرد ما پروتکل اجرایی را به مجلس می فرستیم تا تصویب شود. تا آن زمان دولت ما به صورت داوطلبانه این را اجرا می کند. بنابراین اصل تناظر رعایت می شود. هر گاه کنگره، تحریمهای خود را لغو کند، ما پروتکل را برای تصویب به مجلس می فرستیم و این متناظر با اقدام آنهاست.

-مسئله pmd موضوع ابعاد احتمالی نظامی اسنت. طرفهای ما بالای 10 سال است این مسایل را می گویند و بین ما و آژانس تلاش شده این مسایل حل شود. در زمان دکتر لاریجانی توافقی در این باره امضا شد، مقداری کار کرد ولی جواب داده نشد. این یک سری اتهامات نسبت به گذشته برنامه ایران است. در توافق، درباره آینده صحبت می کنیم. ما هرگز pmd را قبول نداریم. این موضوعات به 12 پرونده مختلف تبدیل شده. برخی جعلی است و برخی نیز دیگران آمدند برای ما ساختند و ارائه کردند. برخی نیز ناشی از اشتباهات و کوتاهی ها در اعلام به موقع برخی فعالیتها بوده. مجموعا 12 پرونده است که اینها مدعی هستند باید اینها تکلیفش معلوم شود. برای این راه حل های مختلفی را بحث کردیم. در مقطعی یک راه حل پیشنهاد کردند که شما نمی توانید قطعا این را حل کنید. آنها گفتند دسترسی به افراد و محلها بدهید. آژانس با اینها صحبت کند یا بازدید کند و موضوع Pmd حل و فصل شود و آژانس گزارش نهایی بدهد و بگوید به نظر من در گذشته، اینطور یا آنطور بوده و درباره گذشته قضاوت کند. این راه حل در تهران مورد قبول واقع نشد و ما اعلام کردیم دسترسی به افراد و اماکن نظامی نمی دهیم.

-در این باره یک چهارچوب در 2 سال پیش آغاز شد و قرار شد این راه حل احیا شود. در 2 سال گذشته قرار گذاشتیم این پرونده ها را یکی بعد از دیگری حل و فصل کنیم. اولیش پرونده چاشنی های انفجاری بود که حل و فصل شد. الان قرار شده 11 پرونده را یکجا حل و فصل کنیم و آژانس سئوالات خود را ارائه کند و ما پاسخ دهیم. به طور مسلم بازدید و دسترسی مدیریت شده به مراکز نظامی نخواهیم داشت و نیازی به بازدید از این تاسیسات برای توافق یا پروتکل الحاقی یاpmd نخواهیم داشت. قطعا طی 4 ماه آینده بحث pmd نیز حل و فصل شود.


-مذاکرات سخت و پراسترس و به تعبیر مقام معظم رهبری نفسگیر و طولانی بود. مقام معظم رهبری تعبیراتی را درباره ما به کار بردند که ما خود را لایق این تعبیرات نمی دانیم ولی در حساس ترین لحظات کارزار به ما انرژی و روحیه می داد. اینها نظر لطف ایشان نسبت به ماست و ما شاکر هستیم و زبانمان قاصر است از ایشان تشکر کنیم و از این همه حمایت والقابی که درباره ما به کار بردند و روز عید فطر باز هم تاکید کردند صرف نظر از تصویب یا عدم تصویب متن تهیه شده، این حمایت را ادامه دادند. این نظر لطف و بزرگواری ایشان است که نسبت به ما این قضاوت را کردند. ابزار لطف مردم و دعاهای مردم، نیز ما را شرمنده کرد. اطمینان داریم همین مسیری را که با مقاومت و ایستادگی مردم و صبوری مردم و همراهی مسئولان، ایستادگی و قدرت و توان ارتش و سپاه ما، ادامه مسیر را که شاید آسانتر از قبل نیست و در اجرا نیز با مشکلات مختلف مواجه می شویم با وحدت و انسجام ادامه یابیم.

 

49231

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 437969

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 1 =