رضا الیاسی: موضع گیری در مورد مسائل مختلف بین المللی یکی از مهم ترین وظایف دستگاه های دیپلماسی کشورهای مختلف است و بر همین اساس نیز در ایران سخنگوی وزارت خارجه در نشست های هفتگی مواضع جمهوری اسلامی ایران درباره آخرین تغییر و تحولات بین المللی را بیان می کند.
با وقوع مسائل مختلف بین المللی علاوه بر مقامات کشورها همواره تعدادی از کارشناسان و منتقدان نیز اظهارنظرهای خود را بیان می کنند که این اظهارنظرها بازتاب های گسترده ای در مجامع بین المللی دارد و بر همین اساس نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
برای بررسی اهمیت اظهارنظر درباره مسائل بین المللی و مواردی که باید در این رابطه رعایت شود با منصور حقیقت پور نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت وگو کرده ایم که در ادامه می آید:
یکی از مسائلی که این روزها در فضای بین المللی از اهمیت بالایی برخوردار است و به واسطه آن کشورهای دیگر نگرش خود را نسبت به یک کشور تغییر می دهند اظهارنظرهای مسئولان درباره مسائل مختلف است. با توجه به اهمیت موضوع به نظر شما مسئولان ایران در اظهارنظرهای خود باید چه مسائلی را مورد توجه قرار دهند؟
همواره درفضای دیپلماسی اظهارنظر درباره مسائل مختلف بین المللی از اهمیت بالایی برخوردار بوده چرا که از آن اظهارنظر به عنوان موضع یک کشور در مجامع بین المللی برداشت می شود و بر همین اساس است که دستگاه های دیپلماسی نگاه ویژه ای به اظهارنظرهای مختلف دارند و معمولا از سخنگوهای متعددی برای بیان مواضع استفاده می کنند.
در جمهوری اسلامی ایران نیز این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار بوده و ضروری است که مسئولان در اظهارنظرهای خود به پیامدهای آن توجه داشته و با در نظر گرفتن آنها به سخنرانی بپردازند.
مهم ترین موضوعی که مسئولان ایران باید در اظهارنظرهای خود درباره مسائل بین المللی مورد توجه قرار دهند حفظ منافع ملی است و این موضوع اصلی ترین شاخص در این زمینه برای ایران به شمار می رود.
آموزه های نظام جمهوری اسلامی ایران همواره بر حفظ اقتدار جمهورری اسلامی تاکید داشته و همین موضوع به ما آموخته است که علاوه بر تلاش برای حفظ منافع ملی مسئولان باید به حفظ اقتدار در بیان مواضع فکر کنیم و بر همین اساس درباره مسائل مختلف اظهارنظر کنیم.
اخیرا در مراسم 22 بهمن شاهد حضور گسترده مردم در خیابان ها بودیم و همین موضوع نشاندهنده حمایت گسترده مردم از جمهوری اسلامی است و مسئولان نیز باید با در نظر گرفتن این موضوع همچون مقام معظم رهبری مقتدرانه مواضع ایران را بیان کنند.
یکی دیگر از مسائلی که باید مسئولان به آن توجه کنند پاسخ به موقع و مناسب به اتفاق ها و اظهارنظرهای بین المللی است به طور مثال مسئولان ایران نباید بعد از گذشت چند روز درباره مسائل بین المللی که تا حدودی به ایران مربوط می شود اظهار نظر کنند.
مسئولان کاخ سفید به فاصله تنها چند ساعت پس از سخنان دکتر روحانی در خوزستان موضع گیری می کنند و ما نیز باید سرعت را در این مواقع در نظر بگیریم.
البته در این زمینه تنها معیار برای موضع گیری سرعت نیست و مسئولان ما نباید دقت را فدای سرعت کنند و باید علاوه بر حفظ دقت و با در نظر گرفتن منافع ملی به سرعت درباره مسائل بین المللی که به ایران مربوط است موضع گیری کنند.
متاسفانه در مواردی مشاهده می شود که درباره یک مسئله بسیاری از مسئولان اظهارنظر می کنند. این به معنای دخالت در امور دستگاه دیپلماسی نیست؟
موضوعی که در این زمینه به نظر می رسد این است که باید در اظهارنظر درباره مسائل بین المللی تقسیم کار داشته باشیم و با این تقسیم کار در چارچوب قوانین و حفظ وظایف ذاتی که همان تاکید بر منافع نظام جمهوری اسلامی است اظهارنظر کنیم.
باید مقامات عالی و مجموعه های مرتبط درباره یک موضوع خاص موضع گیری کنند و در این زمینه حفظ جایگاه و تقسیم امور از اهمیت بالایی برخوردار است.
تمام این مسائل که مطرح شد درباره اظهارنظر مسئولان نظام بود. در این میان کارشناسان چه مسائلی را باید مدنظر قرار دهند؟
کارشناسان همواره در اظهارنظر آزاد بوده و هستند و این غیر قابل انکار است اما باید در مواضع خود مراقب خطوط قرمز نظام باشند.
نکته ای که در این میان اهمیت دارد این است که کارشناسان باید مواضع خود را در جمع های کارشناسی درباره یک موضوع خاص مطرح کنند و نباید با نظرات خود فضای جامعه را تا حدودی ملتهب کنند.
به طور مثال اگر فردی درباره موضوع توافق ژنو انتقادی دارد باید به جمع کارشناسان رفته و در آنجا نکات مورد نظر خود را بیان کند.
اخیرا آقای نبویان اعلام کرده است که 150 هزار سوری را به ایران آوردیم و به آنها آموزش نظامی دادیم و 150 هزار را همانجا آموزش داده ایم. اینگونه اظهارنظرها چه تبعاتی را به همراه دارد؟
بیان چنین مسائلی اشتباه بوده در تضاد با منافع ملی است و مقامات جمهوری اسلامی ایران باید با اینگونه اظهارنظرها برخورد کرده و مواضع مناسب را اتخاذ کنند. اینگونه اظهارنظرها حتما به سود منافع ملی نیست.
کشورهای دیگر از چنین اظهارنظرهایی اینگونه برداشت می کنند که ایران به دنبال پرورش تروریست است و در صورتی که چنین موضوعی صحت ندارد. به نظر بنده باید هر فردی در حیطه وظایف خود اظهارنظر کند و مسئولان نیز باید به اینگونه اظهارنظرها واکنش نشان دهند.
کدام نهاد وظیفه بررسی چنین اظهارنظرهایی را بر عهده دارد؟
پرداختن به این امور در حوزه وظایت مجلس تعریف نمی شود اما مسئولان مربوطه در شورای عالی امنیت ملی باید این مسائل را به دقت بررسی کنند چرا که به ضرر منافع ملی است.
شورای عالی امنیت ملی باید بیشتر به این مسائل ورود کند و باید هماهنگی میان دستگاه ها بیشتر شده و نباید چنین سخنانی که ممکن است از آن در مجامع بین المللی ممکن است علیه ایران استفاده شود مطرح شود.
همچنین قوه قضائیه نیز می تواند این موضوعات را بررسی کرده ضمن این که در این زمینه باید با شورای عالی امنیت ملی هماهنگی لازم را داشته باشد. اما موضوعی که از اهمیت بالایی برخوردار است این است که نباید برای اطلاع رسانی به منافع ملی ضربه وارد کنیم.
/27295
نظر شما